martes, 31 de enero de 2012

Práctica de poesía 1

Que é a escuridade
senon a falta de vida
que unha noite estrelecida
pode tornar ficción?

Que é o vento que zoa
senon un titán morto, ferido
que ouvea embravecido
o seu suspiro final?

Ollo cara o ar
que olla calado
cara as tebras do pasado
e as tebras que virán

E neste ollar e ser ollado
temeroso das miradas
a face cuberta de bágoas
canto o cantar dos vencidos

Cantar de brétemas e abrentes
cantar dos penedos e os castros
cantar da terra, dos soutos e canastros
que sembran a as leiras e o mar

E conmovido deste espíritu vital
esmorecido nesta neboa temperada
durmimos e soñamos coa victoria
coa loita o amor e o verán.

domingo, 29 de enero de 2012

O homosentimentalis

(Comezo aclarando que o termo homosentimentalis non é meu, escoiteino fai anos nalgún lugar ou pode ser que o lera pero agora mesmo non recordo a fonte exacta)

Non existe cousa máis sinxela neste mundo que decidir guiar o entendemento polos sentimentos e non ó revés.

Nos nosos medios de comunicación prima o efecto inmediato, ese que permite acaparar audiencias altas, ese que provoca unha reacción emocional rápida, profunda e duradeira. Sangue, bágoas, faces contraídas pola carraxe ou polo medo; é o que vende, o que gusta e o que se estila.

Ó problema capital que lle vexo a este tipo de comunicación ten que ver máis coa retroalimentación que produce na sociedade que con que me pareza soez de base. Explícome.

As bases da humanidade son as que son, e se os nosos sentimentos e emocións subsistiron e teñen tanto impacto sobre as accións a día de hoxe é porque son evolutivas. 
Pero cando me refiro a que son evolutivas, refírome para o individuo. Zoupar cando te zoupan, chorar cando estás triste ou fuxir cando tes medo son bases lóxicas da bioloxía humana que che permiten defenderte, atraer a atención dos semellantes en busca de axuda, ou evitar que te maten (nestes casos que citei)
Agora ben, son evolutivas para a sociedade? A experiencia dinos que non.

Xulgar en base a sentimentos é xulgar coa lei do talión. Ollo por ollo, dente por dente, golpe por golpe.
Un estado avanzado non pode permitir iso porque deste plantexamento da xustiza só pode nacer a anarquía máis absoluta e desoladora.

Os sentimentos como sociedade hai que aprender a controlalos, e os medios de comunicación deberían contribuir a ese control dando unha información veraz, tentando que o público empatice cós dous bandos ou polo menos coñeza a versión das dúas partes. As televisións, xornais e radios deberían preservar a presunción de inocencia dos acusados e non establecer xuizos paralelos ou dar versións parciais do que ocorreu.

A lei do talión é moi vistosa, moi fácil de aplicar, moi emocional e extremadamente ineficaz. Como dixo Gandhi "Ollo por ollo e mundo rematará cego"

Todo esto do homosentimentalis escríboo en base ó da praia de Orzán.

Cometer imprudencias é malo, e que morran tres policías tentando salvar a un inconsciente de se afogar é algo que por absurdo provoca dor e enfado.
Pero se xulgamos con tal severidade a un rapaz que se emborrachou unha noite e se meteu na auga da praia tamén deberiamos facer o mesmo coa persoa que fuma na cama e provoca un incendio no que morre un bombeiro, có que non lle pasa a ITV a tempo ó coche e ten un accidente no que se matan el/ela e os seus fillos... 
Pero non o facemos porque os medios de comunicación non nolo poden vender tan ben, porque non son estranxeiros, porque a causa-efecto non é tan directa, porque non conseguiron fotos dunha festa na que aparecen borrachos para polas no seu xornal...

O outro día anunciáronse en España reformas da xustiza. Sen entrar a xulgar as outras (que tamén teñen o seu) só me gustaría fixar a atención na de "Cadea perpetua revisable para aqueles delitos que causen unha grande alarma social"
Estamos a falar en serio? Cómo medimos a alarma social? Caeranlle a un máis anos por darlle unha lavazada a un presentador da televisión que por matar a un indixente? Como se pode establecer o concepto "alarma social" como base xurídica?


Estas son as consecuencias de manipular os sentimentos.

Deixemos de xogar coa dor das familias e pensemos se queremos ser persoas ou se preferimos ser homosentimentalis. Eu pola miña banda teño clara a escolla.

jueves, 26 de enero de 2012

Espertar

O tempo esgótase nestes días de xaneiro entre papeis e cuncas de café.

Os días son longos e as horas de lecer trócanse nun ben escaso e moi prezado. Por eso tódalas mañás cumpro con dous rituais que me permiten aturar o resto do día sen excesivas tribulacións.

Ritual da ducha:
Ó carón da miña cama sempre deixo preparada nunha cadeira a roupa que me vou por ese día, de xeito tal que, no momento exacto no que sóa o meu móbil, levántome dun chimpo e vou direito cara o baño.
Poucas sensación me producen maior pracer que o son da auga ó caer, a luz tenue, o bafo pousándose sobre o espello... As cousas cóbrense dunha cegueira abrancuxada, coma se unha xeada coidadosa as fose aloumiñando.
Síntome illado, sumerxido nun ventre adormecido, limpo, puro e irreal.
Os músculos espertan dun sono para dárense a outro que non por ser consciente é menos reparador, e os ollos afanse á claridade deixando atrás as néboas dos soños...
Só entón me sinto con forzas para me dirixir a cumprir có segundo ritual...

Ritual da bebida:
Através da parede chégame o ledo balbordo dos nenos do piso do lado que se erguen e saúdan a mañá entre rifas, risas e berros. Ese barullo mestúrase có arrecendo amargo que sobe dende a cafeteira e, ó acubillo dese silencio lostregante que so os sons lonxanos crean, mergullo os meus beizos na insondable escuridade da súa fumeante superficie.
É ese o intre máis relaxante do día que todavía non rompeu. Lonxe do ruido e das obrigas, centrada a miña mente no mundo das sensacións, arrolado pola temperada marcha do café pola miña gorxa... 

Cantas veces non terei ficado abraiado da ledicia que me supoñen estes pequenos actos!

Logo, como é costume, vén o sol e con el o estudo, o cansazo, o traballo e a inquedanza. Mais unha parte de min, a que disfrutou da paz pretérita dos meus santuarios matinais, continúa relaxada, queda e sorrinte, desfrutando do recordo da felicidade ata o día seguinte.

sábado, 21 de enero de 2012

Do pensamento crítico

Ás veces é complicado obter unha imaxe completa do mundo para xulgalo tal e como é.

Cando somos nenos a nosa concepción da realidade é limitada, universalista e maniquea.
Branco ou negro, bo e malo, xusto e inxusto, forte ou débil... Ese mundo, por incompleto, é un lugar feliz, sen complicacións e onde as actuacións pódense rexir por un código inalterable.
Sempre que cumplamos os preceptos sentirémonos ben e, se rematamos por infrinxir unha norma, podemos ollar cara cada un dos puntos da enorme lista que se nos ofrece, reparar naquel que nos saltamos e, reconfortados coa concreción da falta, arranxar a desfeita.

Coñezo xente que dunha forma máis ou menos inconsciente decidiu vivir para sempre nese paraíso infantil, sen se atreveren a replantexarse o porqué de se comportaren como o fan, sen guichar pola raiola de dúbidas que se filtra polas fendas das súas barreiras mentais.

Coma sempre nestes casos a comodidade érguese coma valedora da tradición, e xa que a xente nace cativa e sinxela, moitos coidan que se introduciren nas metafísicas da moral é algo demasiado complexo como para esgotaren neso o seu tempo e as súas enerxías.
Pensan como os seus avós crían que tiñan que pensar, soñan o que se lles permite e, se alguén se atreve a emitir unha opinión discordante do sentir maioritario, ollan para el con estupor e desprezo porque por uns intres os sacou da comodidade do seu sono.

Non sei a vós, pero a mín prodúceme unha gran inquedanza que os xuizos das persoas estén rexidos polos guionistas das series de televisión, polos informativos das empresas dos multimillonarios dos medios e polo poder oficial que, manseniñamente e case sen nos decatar, vainos aparvando e enchendo os nosos  cerebros de complacencia, da ledicia das pericas que seguen ó pastor balando e comendo herba.

Creo que foi Saramago o que dixo que se ben non se pode crer que exista unha conspiración para facernos cada vez máis parvos, o feito é que os actuais medios de comunicación tenden a estupidizarnos. O antigo "panem et circenses" dos romanos é agora un "must" para as nosas sociedades, e ninguén me negará que para non termos "panem" a meirande parte do mundo está bastante tranquila.

Tal vez me esté radicalizando e non sexa máis ca un deses "señoritos" que ven o mundo moi mal e critican un sistema no que están afundidos ata as orellas, pero é que últimamente sinto que nos diriximos a bo paso cara un colapso do pensamento crítico, que a xente xoven non ten ganas de cambiar as cousas, nin sequera inquedanzas, e que ven a situación con pasividade, do mesmo xeito que contemplarían a caída dun asteroide sobre a terra...

Non sei se estou esperto ou se tamén eu perdín fai tempo a capacidade de razoar, pero polo menos vou tentar recuperala con tódalas miñas forzas.

Deixemos de dar balidos e comecemos a ler, a falar, a cuestionar, a soñar, a desexar e a interrogarnos sobre que clase de sociedade somos. Dese xeito tal vez ainda quede algo polo que loitar.

domingo, 8 de enero de 2012

Mesetas e fados

Unha mesta brétema cobre hoxe Valladolid. Todo está quedo e deserto, inmóbil, infiltrado de tristura por esta atmósfera de auga que afasta a terra do sol e do ar.

Entro na casa e o seu bafo de calor e illamento golpea no meu nariz como se dun saúdo se tratase.
Na miña habitación as cousas seguen no cordial desorde no que as abandoei, contento demais como para prestarlles atención cando tocaba voltar ó fogar.

Combato o silencio impropio desta urbe vermella a base de fados e lecturas, neste novo afán de aprender máis sobre a cultura na que nacín e sobre a súa irmá alén do Miño. Como di Nito, ninguén que me tivese coñecido fai cinco anos me recoñecería. Por algunha razón esta frase paréceme algo do que me sentir orgulloso.

Acendo o ordenador, poño música e túmbome sobre o leito.
O son e as verbas de Deolina aloumiñan os meus ouvidos mentres vou ficando relaxado, lonxe da realidade, na miña illa particular.

Por uns intres síntome transportado a Liboa e recordo a súa luz, o balbordo acendido das súas rúas, o seu discorrer manseniño e xovial... E non podo evitar amala proxectándoa no meu maxín, envolta toda ela nunha miscelánea mística de imaxes propias e palabras de Pessoa.

Tras esta catarse e xa dabondo tranquilo baixei de novo á realidade e, ledo da ledicia dos comezos, púxenme a ordenar o meu armario con roupa planchada e apuntamentos dun volumen tan excesivo como intimidante.

Pode que non me guste esta cidade, e dende logo penso fuxir da súa órbita en canto me sexan propicias as circunstancias mais, mentres non teña outra opción que quedar, ninguén me pode impedir escoitar fados no corazón, recitar a Pessoa coa mente e levar un sorriso nos beizos.

Unha aperta ós que me ledes, e grazas por facelo!


P.D: Perdoádeme as faltas ortográficas que vexades, irei mellorando (iso agardo)

martes, 3 de enero de 2012

Fóra

Esperto pola mañá cedo coa choiva a bater na fiestra. Levanto un pouco a persiana e guicho pola fenda de luz que entra no meu cuarto.
Fóra o vento zoa manseniño,coma se tivese medo de molestar á cidade que todavía non se ergueu, mentres ó lonxe os piñeiros e eucaliptos abanean na aba do Montealegre.
Baixo a miña ventá un chopo ofrece as súas gallas a pegas e carrizas que có seu rechouchío saúdan ó amencer.

Síntome ben en Ourense. Gústame a súa tranquilidade, o aire que cheira a terra húmida e a orballo, a cor verde que invade ata o último recuncho das fendas da estrada e da beirarúa.
Alédame saber cando me deito que á mañá seguinte me agarda un día de biblioteca con Jose e que, ó saír, Nuria e máis eu quedaremos para tomarmos algo nalgunha terraciña onde ela lle poida dar ó vicio do tabaco mentres latricamos de calquera tema sen importancia.

Lonxe de aquí non existen as camiñatas infinitas con Héctor pola beira do Miño, non hai tardes no Miudiño e non brindo con ledicia mentres baleiro coa miña sede botellas de licor café. Lonxe desta terra non berro a pleno pulmón cancións de Lamatumbá, non discuto có meu pai sobre parvadas, non teño á miña avóa fitando cara mín preocupada polo meu ton de pel e esixindo constantemente que me faga probas por se teño anemia.
Lonxe de Ourense non podo darlle unha aperta á miña nai tódalas mañás, non me vacilan as miñas irmás e ninguén me chama Bertis como fai Débora.

Pode non semellar importante, pero o é tanto como o pode ser a miña dita.

Un non pode escapar ó que é, e como bo galego, saín morriñento.